Vouchery lotnicze są odpowiedzią linii lotniczych na kryzys wywołany epidemią koronawirusa i związanymi z nim roszczeniami pasażerów dotyczącymi zwrotu kosztów zakupionych wcześniej biletów. Jednak nie dajcie się nabrać! Zwrot kosztu biletów jest gwarantowanym prawem pasażera, więc jeśli nie chcemy przyjmować voucherów zamiast gotówki, wcale nie musimy tego robić.
Zaledwie kilka miesięcy temu żyliśmy w innym świecie. Ewentualny wniosek o zwrot pieniędzy od linii lotniczej za odwołany lot nie stanowił żadnego problemu, a większość z nich była rozpatrywana szybko i profesjonalnie. Wszystko jednak zmieniło się w marcu br., kiedy to pandemia spowodowała, że branża lotnicza praktycznie z dnia na dzień została zatrzymana w miejscu na czas nieokreślony.
Co to jest voucher lotniczy?
W związku z pandemią linie lotnicze nagle znalazły się w trudnej sytuacji bez precedensu. Miliony pasażerów domagających się zwrotu kosztów oznaczały miliardy euro, które miały być nagle wypłacone. Aby poradzić sobie z ta trudną sytuacją, przewoźnicy zaczęli szukać innych opcji, aby uniknąć konieczności wypłacania pieniędzy pasażerom i zachować płynność finansową.
Ogólnie rzecz biorąc, linie lotnicze oferowały trzy główne opcje:
- Bezpłatna zmiana terminu lotu
- Vouchery lotnicze jako rekompensata za odwołany lot
- Automatycznie przyznawane środki na koncie online pasażera do wykorzystania w przyszłości
W większości przypadków te rozwiązania okazały się niezadowalające dla klientów, gdyż we wszystkich tych przypadkach dostawali coś, co miało jedynie wartość nominalną do zrealizowania w nieokreślnej przyszłości.
Niektóre linie lotnicze, takie jak np. WizzAir oferowały środki na koncie internetowym wysokości 120% wartości anulowanego biletu. Dla niektórych osób taka możliwość była dobrą alternatywą, szczególnie dla pasażerów podróżujących często, dla których zmiana daty, a nawet miejsca docelowego podróży nie stanowiły dużego problemu.
Co zrobić, jeśli przewoźnik oferuje voucher lotniczy?
W ostatnich miesiącach setki tysięcy pasażerów otrzymały vouchery lotnicze, których wcale nie chcieli. Jeśli jesteś jedną z tych osób, masz do wyboru kilka opcji. Po pierwsze należy pamiętać, że wszyscy posiadacze biletów mają prawo do pełnego zwrotu kosztów za odwołane loty z powodu pandemii COVID-19. Jeśli otrzymaliście voucher lotniczy, wcale to nie oznacza, ze macie obowiązek go przyjąć! Jeśli preferujecie zwrot kosztu biletu, należy zwrócić się do linii lotniczej o zwrot pieniędzy.
Zgodnie z prawem linie lotnicze są zobowiązane do wypłaty wszystkich uzasadnionych roszczeń dotyczących zwrotów kosztu biletu w ciągu 7 dni. Należy jednak mieć na uwadze, że obecnie sytuacja jest wyjątkowa i linie lotnicze znacznie dłużej reagują na prośby klientów i jeszcze dłużej przetwarzają zwrot pieniędzy. Niektóre linie lotnicze twierdzą nawet, że po otrzymaniu wniosku o zwrot pieniędzy przetworzenie go zajmie im co najmniej 6 miesięcy! Jednak zamiast czekać tak długo, można skorzystać z profesjonalnej usługi, takiej jak oferuje GIVT, w celu przyspieszenia wypłaty roszczeń.
Wiele linii lotniczych działa przy założeniu, że większość klientów zaakceptuje to, co jest oferowane bez żadnych pytań, czyli że większość pasażerów przyjmie kupon lotniczy zamiast zwrotu pieniędzy. Tak jednak wcale nie musi być, a linie lotnicze w żadnym wypadku nie mogą zmuszać klientów do przyjęcia niechcianych kuponów podróżnych.
Wszyscy pasażerowie mają prawo do pełnego zwrotu pieniędzy za odwołane loty z powodu pandemii koronawirusa. Oprócz oferowanych voucherów, wiele linii lotniczych próbuje także skłonić klientów do zmiany rezerwacji lotów na inny termin lub przyjęcia środków na wirtualnym koncie linii lotniczej zamiast zwrotu gotówki. Należy jednak pamiętać, że jeśli linia lotnicza nie oferuje opcji zwrotu pieniędzy, nie oznacza to, że zwroty nie są możliwe, wręcz przeciwnie, każdy pasażer ma to prawo potwierdzone przez Komisję Europejską 13 maja 2020.
Jak dokładnie mogę wykorzystać mój voucher w przyszłości?
Szczegółowe informacje na temat korzystania z voucherów linii lotniczych różnią się w zależności od linii lotniczej i należy to sprawdzić na stronie internetowej przewoźnika lub zadzwonić na infolinię.
W większości przypadków będzie to wymagało zalogowania się na konto online lub wpisanie numeru vouchera na początku lub na końcu procesu rezerwacji. Jeśli po dokonaniu takiej rezerwacji nadal pozostaną nam środki (nowy lot jest tańszy od lotu odwołanego), wówczas albo zostanie wydany nowy voucher o wartości pozostałych środków albo istniejący voucher zostanie przeszacowany do pozostałej wartości.
Czy mogę sprzedać lub zamienić mój voucher?
Niektóre linie lotnicze zezwalają na przenoszenie voucherów na innego pasażera. Oznacza to, że pierwotny odbiorca lub pasażerowie niekoniecznie muszą być pasażerami, dla których dokonuje się nowej rezerwacji za pomocą vouchera. W takim przypadku vouchery można rzeczywiście sprzedać lub wymienić, jak w przypadku każdego innego przedmiotu o podobnej wartości.
Uwaga! Zawsze należy najpierw dokładne sprawdzić szczegóły dotyczące możliwości przenoszenia voucherów w danej linii lotniczej.
Jakie są argumenty za nieprzyjęciem vouchera zamiast zwrotu pieniędzy za odwołany lot?
Podstawową wadą vouchera jest to, że ma on datę ważności. Linie lotnicze co prawda obiecują, że niewykorzystane vouchery lub pozostałe środki na koncie można wymienić na koniec okresu jego ważności, jednak musimy pamiętać, że do tego czasu wiele rzeczy może się zmienić. Przede wszystkim voucher zakłada to, że linia lotnicza będzie nadal działać pod koniec okresu wygaśnięcia, a w dzisiejszym niepewnym świecie nikt tego nie może zagwarantować. Jeśli zdarzy się, że linia lotnicza złoży wniosek o upadłość, uzyskanie zwrotu będzie bardzo trudnym zadaniem.
Biznes lotniczy jest dziś bardzo niestabilną działalnością, a związane z nim ogromne koszty powodują nieprzewidywalność. W samym 2019 roku upadły 23 linie lotnicze, w tym najstarsze na świecie biuro podróży Thomas Cook. Polskie Linie Lotnicze LOT, nasza narodowa linia lotnicza, jest właśnie w trakcie kontrolowanej upadłości. Dla pasażerów oznacza to wielką niewiadomą, bo to, czy spółka, która powstanie po LOT będzie honorować wygasłe vouchery, stoi pod znakiem zapytania.
Niezależnie od tego, czy planujemy wkrótce lecieć czy nie, dobrze jest znać nasze prawa, a w przypadku jakichkolwiek wątpliwości, eksperci GIVT chętnie udzielą pomocy.